การรู้สึกตัวคืออะไร?

การรู้สึกตัวคือการมีสติรู้ทันกับสิ่งที่เกิดขึ้นในปัจจุบันไม่ว่าจะเป็นความคิด อารมณ์ หรือสิ่งที่รับรู้ทางประสาทสัมผัสอื่นๆ โดยไม่หลงตามไปกับสิ่งเหล่านั้น.

ทำไมการรู้สึกตัวถึงสำคัญ?

การรู้สึกตัวสำคัญเพราะเป็นฐานะในการฝึกจิตใจ ไม่ให้หลงไปตามอารมณ์หรือความรู้สึก และช่วยให้จิตใจพัฒนาสู่ความเป็นกลาง.

ควรทำอย่างไรเมื่อเผลอตามอารมณ์ไปแล้ว?

เมื่อเผลอตามอารมณ์ไป ให้กระตุ้นสติรู้ทันว่าเผลอไปแล้ว โดยไม่ต้องโกรธหรือเกลียดตัวเอง.

ความหมายของวิปัสสนากรรมฐานคืออะไร?

วิปัสสนากรรมฐานคือการฝึกสติและปัญญาให้เห็นความจริงของสภาวธรรมตามที่มันเป็น โดยไม่เข้าไปปรุงแต่งจิตใจ.

สมถกรรมฐานต่างจากวิปัสสนากรรมฐานอย่างไร?

สมถกรรมฐานเน้นที่การทำจิตให้สงบด้วยการกำหนดรู้ในสิ่งใดสิ่งหนึ่งเพื่อให้เกิดความตั้งมั่น ส่วนวิปัสสนากรรมฐานเน้นการเห็นความจริงของสภาวะที่เกิดขึ้นในจิตใจขณะนั้น.

กฎแห่งการรู้ทันความปรุงแต่งของจิต :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 25 ต.ค. 2567

00:44:20

https://www.youtube.com/watch?v=EREAIjCnfkQ

Sintesi

TLDRบทปราศรัยของพระอาจารย์สอนเกี่ยวกับวิธีการฝึกจิตเพื่อพัฒนาสติและปัญญาอย่างถูกต้อง โดยการรู้สึกตัวตลอดเวลาไม่ปล่อยให้จิตใจล่องลอยไปตามอารมณ์หรือสิ่งล่อใจภายนอก การฝึกจิตประกอบด้วยการรู้ทันอารมณ์ที่เกิดขึ้นในใจโดยไม่เข้าไปแทรกแซงหรือปรุงแต่ง ตัวอย่างเช่น เมื่อตระหนักถึงความโกรธให้รับรู้อย่างที่มันเป็น การปฏิบัติตามกฎ 3 ข้อจะช่วยให้เราเห็นความจริงของจิตตามที่มันเป็น รวมถึงการไม่เพ่งหรือจ้องดูจิตใจแต่ให้เป็นแค่ผู้สังเกตการณ์จากภายนอก ปฏิบัติให้ถูกต้องตามวิธีทำให้เราเกิดปัญญาเห็นความจริงของจิตใจได้ง่ายขึ้น.

Punti di forza

🧘 การฝึกปฏิบัติธรรมไม่ควรเป็นแค่การนั่งอย่างว่างเปล่า แต่ควรฝึกจิตพร้อมกับสติรู้ตัวอยู่เสมอ
🧠 จิตมีแนวโน้มที่จะหลงไปตามความเคยชิน จึงจำเป็นต้องฝึกฝนให้รู้สึกตัวและรู้ทัน
🔄 ความรู้สึกตัวเป็นจุดเริ่มต้นของการปฏิบัติสำคัญที่สุดในการฝึกจิต
😌 ศัตรูของการรู้สึกตัวคือความหลงและการเผลอใจ
🎧 ทุกอย่างที่สัมผัสทางตาหูจมูกลิ้นกายใจ ล้วนมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงของจิต
👀 ปฏิบัติธรรมมุ่งหมายให้ดูจิตใจตัวเองไม่ใช่บังคับหรือปรุงแต่งให้เกิด

Linea temporale

00:00:00 - 00:05:00
พระอาจารย์เน้นให้ฝึกปฏิบัติอย่างต่อเนื่อง สำคัญที่สุดคือความรู้สึกตัว หากไม่รู้สึกตัว การปฏิบัติธรรมจะไม่ได้ผล ควรปฏิบัติด้วยสติรู้ตัวเสมอ จิตตามเคยชินไปหลง จึงต้องหัดรู้สึกตัวใหม่ จิตรู้สึกตัวเป็นมูลฐานสำคัญ
00:05:00 - 00:10:00
การรู้สึกตัวไม่ใช่การบังคับตนเอง ต้องฝึกให้รู้สึกตัวโดยธรรมชาติเสมอ ศัตรูของความรู้สึกตัวคือความหลง อย่าลืมรู้ทันจิตในปัจจุบัน ไม่หลงไปในอดีตหรืออนาคต ต้องรู้ความเปลี่ยนแปลง
00:10:00 - 00:15:00
ควรฝึกให้รู้ได้ถึงการเปลี่ยนแปลงของจิตเมื่อเผชิญสิ่งกระทบ ฝึกให้รู้การหลงของจิตในอดีตที่ผ่านมาและรู้ถึงธรรมชาติของจิต ไม่ต้องไปดักดูความรู้สึกต่าง ๆ แต่ให้รู้เมื่อมันเกิด
00:15:00 - 00:20:00
การดูจิตควรรู้ทันอารมณ์ที่เกิดขึ้น ต้องดูว่าใจเรามีความสุขหรือทุกข์ รู้สถานะความเป็นจริงซึ่งจะทำให้เข้าใจสภาพจิตใจ การเข้าใจนี้จะทำให้เกิดปัญญา
00:20:00 - 00:25:00
การเฝ้าดูควรเฝ้าดูอย่างไม่มีส่วนได้เสีย เป็นการดูปรากฏการณ์เหมือนคนวงนอก ฝึกดูให้อยู่ในกฎสาม ซึ่งจะทำให้เห็นสภาพจิตตามที่เป็นจริง
00:25:00 - 00:30:00
นักปฏิบัติไม่ควรไปแก้ไขหรือดักดูจิต ให้รู้สึกตามธรรมชาติ ดูเหมือนการเฝ้าดูที่ไม่แทรกแซง จะเห็นความปรุงแต่งของจิตได้ง่ายขึ้น ปล่อยให้ธรรมชาติเป็นไปตามปกติ
00:30:00 - 00:35:00
เมื่อเรารู้ทันความรู้สึกที่เกิด จะเห็นความจริงในสภาวะนั้น สิ่งนี้นำไปสู่ความเป็นกลางของจิต เกิดจากการฝึกที่จะรับรู้ตามที่เป็น ไม่ปรุงแต่งเพิ่ม
00:35:00 - 00:44:20
การเห็นตามธรรมชาติของจิตจะทำให้การรู้จิตใจง่ายขึ้น เริ่มต้นจากการฝึกตนเองให้รู้สึกในสามช่วง คือ ก่อน ระหว่าง และหลังเมื่อมีอารมณ์เกิด และฝึกให้เห็นจิตตามที่เห็นจริงเป็นข้อที่สอนให้มั่นใจเมื่อฝึกปฏิบัติ

Mostra di più

Mappa mentale

Domande frequenti

การรู้สึกตัวคืออะไร?
การรู้สึกตัวคือการมีสติรู้ทันกับสิ่งที่เกิดขึ้นในปัจจุบันไม่ว่าจะเป็นความคิด อารมณ์ หรือสิ่งที่รับรู้ทางประสาทสัมผัสอื่นๆ โดยไม่หลงตามไปกับสิ่งเหล่านั้น.
ทำไมการรู้สึกตัวถึงสำคัญ?
การรู้สึกตัวสำคัญเพราะเป็นฐานะในการฝึกจิตใจ ไม่ให้หลงไปตามอารมณ์หรือความรู้สึก และช่วยให้จิตใจพัฒนาสู่ความเป็นกลาง.
ควรทำอย่างไรเมื่อเผลอตามอารมณ์ไปแล้ว?
เมื่อเผลอตามอารมณ์ไป ให้กระตุ้นสติรู้ทันว่าเผลอไปแล้ว โดยไม่ต้องโกรธหรือเกลียดตัวเอง.
ความหมายของวิปัสสนากรรมฐานคืออะไร?
วิปัสสนากรรมฐานคือการฝึกสติและปัญญาให้เห็นความจริงของสภาวธรรมตามที่มันเป็น โดยไม่เข้าไปปรุงแต่งจิตใจ.
สมถกรรมฐานต่างจากวิปัสสนากรรมฐานอย่างไร?
สมถกรรมฐานเน้นที่การทำจิตให้สงบด้วยการกำหนดรู้ในสิ่งใดสิ่งหนึ่งเพื่อให้เกิดความตั้งมั่น ส่วนวิปัสสนากรรมฐานเน้นการเห็นความจริงของสภาวะที่เกิดขึ้นในจิตใจขณะนั้น.