00:00:09
Asialogy ile Japonca derslerinde bugün çoğul eklerini göreceğiz.
00:00:15
Japoncadaki çoğulluk kavramını inceleyeceğiz.
00:00:18
Bunun yanında
00:00:19
"ve, veya, gibi şeyler"
00:00:23
anlamına gelen bir kaç tane yeni
00:00:25
JLPT N5 sınavına dönük
00:00:28
yeni gramer kuralları göreceğiz.
00:00:31
Başlayalım.
00:00:32
Şimdi öncelikle şunu bilmeniz lazım.
00:00:34
Japonca bir isim hem tekil hem çoğuldur.
00:00:38
Bu isim bir canlı da olabilir.
00:00:40
Öğrenci, doktor gibi.
00:00:43
Ya da kedi, köpek gibi.
00:00:45
Bir cansız da olabilir.
00:00:46
Örnek vermek gerekirse,
00:00:48
本 - Hon - Kitap
00:00:50
Peki ben "kitaplar" demek istersem ne diyeceğim?
00:00:52
Gene aynı.
00:00:53
Hon hem "kitap" hem de "kitaplar" anlamına geliyor.
00:01:00
Sadece hon mu böyle?
00:01:01
Hayır.
00:01:02
Tüm nesneler böyle arkadaşlar.
00:01:05
Yani Japoncada tekillik ve çoğulluk kavramı çok önemli değil.
00:01:09
Mesela, ペン - Pen - Kalem demek.
00:01:12
Aynı zamanda "kalemler" demek.
00:01:14
Peki..
00:01:16
Bunları çoğul yapmak için bir ek yok mu? Yok.
00:01:19
Kullanmanız gereken bir ek de yok.
00:01:21
Fakat canlı varlıklar için var.
00:01:23
Şimdi onlara değineceğim.
00:01:24
Öncesinde bu konuyu netleştirelim.
00:01:27
Peki ben "kitap" kelimesini "kitaplar" yapmak istiyorum.
00:01:30
Yani çoğul kullanmak istiyorum.
00:01:33
"Kitap" deyince anlamda bir karmaşa olabilir.
00:01:36
Nasıl yapacağım?
00:01:37
Mesela, örnek veriyorum.
00:01:38
"Kore wa hon desu" dediniz. "Bu bir kitaptır"
00:01:41
Ama siz "Korera wa hon desu"
00:01:43
"Bunlar kitaptır" derseniz,
00:01:45
Buradaki "kitap" kelimesinin anlamı çoğul olacaktır.
00:01:50
Çünkü "Bunlar" dediniz.
00:01:51
"Bunlar" dediğinize göre birden fazla kitaptan bahsetmiş oluyorsunuz.
00:01:56
İşte bu şekilde cümle içerisinde çoğul ifadeler kendini belli eder.
00:02:00
Belli etmese de bir önemi yok.
00:02:02
O kadar da önemli değil.
00:02:03
Çok önemli ise sayısını söylersiniz.
00:02:06
"Bilmem kaç adet kitap"
00:02:08
Bunu sayılar konusunda anlatacağım.
00:02:09
Veya miktar sözcükleri konusuna geldiğimizde
00:02:12
"Biraz, birkaç, çok" gibi kelimeleri öğrendiğimizde,
00:02:16
"Çok kitap var" şeklinde ifade edebilirsiniz.
00:02:18
Mesela "Hon ga takusan arimasu" gibi "çok kitap var" diyebilirsiniz.
00:02:22
Veya "5 kitap var, 10 kitap var" şeklinde
00:02:24
veya "birkaç kitap var" gibi miktar sözcükleri ile vurgulayabilirsiniz.
00:02:30
Ama normal şartlarda,
00:02:33
Mesela "Öğrenciler" için kullanacaksak
00:02:36
"Gakusei wa sega takai desu"
00:02:38
"Öğrenci uzundur"
00:02:39
Şimdi burada "Öğrenciler uzundur" anlamı da olur.
00:02:43
"Öğrenci uzundur" anlamı da olur.
00:02:46
Siz illa vurgu yapacaksanız "Öğrenciler" diye,
00:02:49
-canlı varlıklar için çoğul ekimiz var-
00:02:51
Çok şükür :)
00:02:52
Onu kullanacağız.
00:02:54
Bunun yanında şöyle bir örnek yapalım.
00:02:57
Mesela
00:02:58
"Kare no ie" dediniz.
00:03:00
"Onun evi"
00:03:01
Bunu ben çoğul yapmak istersem nasıl yapacağım?
00:03:04
Evin çoğul hali yok.
00:03:05
"İe" diyeceğim onun için.
00:03:07
Ama "Kare" yi çoğul yapabiliyorum.
00:03:09
"Karera no ie"
00:03:11
Öyle değil mi? Zamirleri çoğul yapabiliyoruz.
00:03:13
"Karera no ie" dediğim zaman,
00:03:15
"Onların evleri" veya "Onların evi" anlamına gelecek.
00:03:20
Bu şekilde kullanıyoruz.
00:03:21
Yani kelime hem tekil hem de çoğul oluyor.
00:03:25
Sadece işaret sözcüklerine (Kore, korera...) ve
00:03:31
insanlarla ilgili sözcüklere çoğul eki getireceğiz.
00:03:35
Öyleyse yapalım.
00:03:36
Japoncada kişi ve işaret sözcüklerine gelen çoğul eki,
00:03:42
"たち - Tachi" ve "ら - Ra" dır.
00:03:45
Bir de bunların yanında "がた - Gata" diye bir çoğul ekimiz var.
00:03:48
Aşağıda görüyorsunuz.
00:03:49
Bunları zaten bir şahıs zamirlerinde gördük.
00:03:52
Mesela "Watashi" Ben demekti.
00:03:54
"Watashitachi" Biz demek.
00:03:57
Buradaki "tachi" ler, lar çoğul ekidir.
00:03:59
Kare - O demek. Karera - Onlar.
00:04:02
Kore - Bu demekti. Korera - Bunlar.
00:04:06
İşe buradaki "tachi, ra" ekleri çoğul ekleri oluyor.
00:04:11
Bunları böyle kullanacağız.
00:04:12
Şimdi..
00:04:15
Bir de bunun yanında Japoncada "Rendaku" denen bir yapı var.
00:04:19
Bir kelime..
00:04:23
İki kere tekrarlanarak çoğul hale gelebiliyor.
00:04:25
Ama bu her kelimede yok.
00:04:27
Bazı kelimelerde mevcut.
00:04:28
Bunlara da rendaku denmiş.
00:04:30
Mesela "山 - Yama - Dağ" demek.
00:04:32
"山々 - Yamayama - Dağlar" demek.
00:04:35
Peki ben şunu yapamaz mıyım?
00:04:37
Tachi ve Ra çoğul eklerini bir nesnede kullanamaz mıyım?
00:04:40
Kullanamazsınız.
00:04:41
"Yama - Dağ" demek. O zaman yamara veya yamatachi dersem,
00:04:46
anlamı "dağlar" olmaz mı?
00:04:46
Olmuyor. Böyle bir kullanım yok.
00:04:49
Sadece insanlarla ilgili sözcüklere geliyor.
00:04:51
Sadece işaret zamirlerine ve..
00:04:54
normal kişi zamirlerine mi?
00:04:56
Hayır! Mesela
00:04:57
"Gakuseitachi - Öğrenciler"
00:04:59
"İshatachi - Doktorlar"
00:05:01
"Senseitachi - Öğretmenler"
00:05:05
şeklinde kullanabilirsiniz arkadaşlar.
00:05:09
Tachi bunun yanında, evinizdeki evcil hayvanlarınız için de kullanılabilir.
00:05:14
Eğer o hayvanı artık benimsemiş,
00:05:16
ailenizden bir birey olarak görüyorsanız,
00:05:19
tachi kullanabiliyorsunuz.
00:05:20
Bunun yanında tachiyi,
00:05:22
şu mantıkla da kullanıyorlar.
00:05:25
Nasıl? Şöyle ki..
00:05:27
"Ahmet'ler dün bize geldi"
00:05:29
"Ahmet'ler.." dün bize geldi.
00:05:32
Oysaki Ahmet 1 kişi.
00:05:33
Fakat "Ahmet'ler" derken ben ne yaptım?
00:05:35
"Ahmet'in grubundan" bahsettim.
00:05:37
Gelenler Ahmet'in ailesi ise,
00:05:40
"Ahmet'ler" diyerek "Ahmet'in ailesi" nden bahsetmişimdir.
00:05:44
"Akiratachi"
00:05:45
Ne demek "Akiratachi"?
00:05:46
Akira. Adamın adı Akira.
00:05:48
-tachi, Akiralar. Yani onun ailesi.
00:05:51
Veya artık ne iş yapıyorsa o gruptan bahsediyoruz.
00:05:55
Kastımız neyse o sırada onlardan bahsediyoruz.
00:05:58
Mesela, her gün toplantıya girdiğinizi düşünün.
00:06:01
Farklı şirketlerden kişiler geliyor.
00:06:02
Birisi dedi ki "Bugünkü toplantı kimle?"
00:06:06
"Mehmet'ler gelecek"
00:06:07
Mehmet'ler kim?
00:06:08
Mehmet'in çalıştığı şirketten temsilciler.
00:06:11
İşte "tachi" ekini böyle de kullanıyoruz.
00:06:14
Rendakuya bir örnek daha verelim.
00:06:16
Rendakuda illa kelime aynı olmak zorunda değil.
00:06:20
Mesela, "hitobito" gibi değişime de uğrayabiliyor.
00:06:22
Yani, "Hito - Kişi, insan" demek.
00:06:25
"Hitohito" demiyoruz. "Hitobito diyoruz" Neden?
00:06:29
Fonetik olarak söylemesi kolay.
00:06:30
Bazı kelimelerde de bu şekilde değişiklikler oluyor arkadaşlar.
00:06:35
Kısacası neymiş? Çoğul eki nesneler için yok.
00:06:40
Zamirler için de "tachi, ra" kullanabiliyoruz.
00:06:43
Bunun dışında meslek grupları için de "gata" kullanabilirsiniz arkadaşlar.
00:06:48
"İshagata - Doktorlar" gibi kullanabilirsiniz.
00:06:52
Gata biraz daha saygılı bir ifadedir.
00:06:55
Peki...
00:06:57
Ben...
00:06:58
konuşurken sürekli "watashi" demek istemiyorum.
00:07:00
Sürekli "desu" de demek istemiyorum.
00:07:02
Yani, örnek vermek gerekirse,
00:07:03
Watashi wa isha desu. Watashi wa torukojin desu.
00:07:08
Ben doktorum. Ben Türk'üm.
00:07:10
Bu cümleyi ben böyle söylemek zorunda mıyım?
00:07:12
Bunu biz bağlaçlarla kısaltsak olmuyor mu?
00:07:14
Japoncada bağlaç yok mu?
00:07:17
Artık bağlaçlara geçelim ki bu cümleleri kısaltalım.
00:07:20
Günlük hayata uygun hale getirelim.
00:07:22
Çünkü kimse böyle konuşmuyor.
00:07:23
Watashi wa isha desu. Watashi wa .... desu demiyor kimse.
00:07:28
Bir kere o "watashi" zamirini atacaksınız.
00:07:30
Cümlenin başında 1 kere söyleyeceksiniz tamamdır.
00:07:33
Geri kalanında söylemenize gerek yok.
00:07:35
Watashi wa isha desu...
00:07:38
İkincide ne diyeceğiz?
00:07:39
Torukojin desu.
00:07:40
Watashi wa isha desu. Torukojin desu.
00:07:42
Ben doktorum. Türk'üm.
00:07:45
Peki ben 2 kere "desu" dedim gene?
00:07:47
Watashi wa isha desu. Torukojin desu.
00:07:50
Bir tane "desu" ile bunu yapamaz mıyım?
00:07:52
Yapabilirsiniz.
00:07:53
Bunun da yolu şu.
00:07:54
Ortadaki birinci "desu" kelimesini kısaltabiliyorsunuz.
00:07:59
"De" olarak söyeleyeceksiniz.
00:08:01
"Su" hecesini atacaksınız.
00:08:02
"." noktayı da çıkarıp cümleleri birleştireceksiniz.
00:08:05
Yani kural şöyle oluyor.
00:08:07
A wa B de C desu.
00:08:10
Yani "A, B ve Cdir"
Watasi wa isha de torukojin desu.
Ben doktor ve Türk'üm.
00:08:12
Peki..
00:08:14
Ben birbirinden bağımsız şeyleri nasıl sıralayacağım?
00:08:18
Bunun için de "と - To - Ve" bağlacını kullanacağız.
00:08:21
"と - To" bağlacı "ve, ile" anlamına geliyor.
00:08:24
Birbirinden bağımsız isimlerin arasına "と - To" getireceksiniz.
00:08:29
Mesela
00:08:29
Watashi to anata. Ben ve sen.
00:08:32
Hon to pen. Kitap ve kalem.
00:08:35
Hana to ki. Çiçek ve ağaç.
00:08:38
Binbou to kanemochi. Fakir ve zengin.
00:08:42
Bunlar birbirinden ayrı şeyler dimi arkadaşlar?
00:08:44
Örnek cümleler yapalım.
00:08:45
Korera wa kuruma to hon desu.
Bunlar araba ve kitaptır.
00:08:50
Birbirinden bağımsız şeyler.
00:08:52
Ari san to merutemu san wa torukojin desu.
Ali ve Meltem Türk'tür.
00:08:59
Korera wa ocha to ju-su desu.
Bunlar çay ve meyve suyudur.
00:09:04
Şimdi burada çok önemli bir noktaya değineceğim.
00:09:06
Bunu fiiller konusuna geldiğimizde daha ayrıntılı inceleyeceğiz.
00:09:09
Fakat burada da ayrıntısını vereceğim.
00:09:11
O konuya geldiğimizde bir daha göreceğiz.
00:09:13
"To" ve "De" nin ile anlamındaki kullanımına değinmek istiyorum.
00:09:18
Çok önemli bir konu, dikkatli dinleyin.
00:09:20
Bu yapıyı hemen hemen her konuşmanızda
00:09:22
kullanacağınızdan dolayı aradaki fark önemli.
00:09:25
Japoncada "ile" demenin 2 farklı yolu var.
00:09:29
Canlılar ile ilgili ise "To" diyeceksiniz.
00:09:31
Az önce bahsettiğim "To" kelimesi.
00:09:33
Canlı değilse,
00:09:35
"De" diyeceksiniz arkadaşlar.
00:09:37
Buradaki mantık da şöyle:
00:09:38
bir şeyi araç olarka kullanacaksanız,
00:09:40
"ile" anlamında "de" diyeceksiniz. Örneğin,
00:09:43
"Makas ile kesmek"
00:09:46
"Araba ile gitmek"
00:09:49
"Kalem ile yazmak"
00:09:50
"Mikrofon ile konuşmak"
00:09:52
Bunların hepsinde kullandığımız,
00:09:54
makas, araba, mikrofon ve kalem
00:09:56
bir şey yapmak için birer araç
00:09:59
Bu durumda "ile" anlamında "de" diyeceksiniz.
00:10:03
Fakat
00:10:08
Bir canlı varlıkla bir araç söz konusu olmuyor
00:10:12
Mesela "Ahmet ile gittim"
00:10:15
"Ahmet ile konuştum"
00:10:17
Burada "Ahmet" bir araç değil.
00:10:18
Ahmet'i kullanarak konuşmazsınız.
00:10:20
Onunla konuşursunuz.
00:10:21
O farklı bir durum.
00:10:23
Bir canlı varlıkla ilgili konuşacağınız zaman "to" diyeceksiniz.
00:10:27
Örnek yapalım daha rahat anlayacaksınız.
00:10:31
Basu de gakkou ni ikimashita.
00:10:33
Otobüs ile okula gittim.
00:10:36
"Basu de"
00:10:36
Burada niye "de" dedim ben?
00:10:38
Çünkü "basu" cansız.
00:10:40
Bir araç.
00:10:42
Bir şey yapmak için bir araç.
00:10:43
Ne için bir araç? Gitmek için bir araç.
00:10:45
O zaman ben "ile" anlamında "de" getireceğim.
00:10:49
Burada "basu to" diyemem.
00:10:51
Bir tane daha yapalım.
00:10:53
"Pen de kakimasu"
00:10:54
"Kalem ile yazacağım"
00:10:56
Kalem nedir? Araç. Ne için? Yazmak için.
00:10:59
Cansız da olduğu için "de" getirdim.
00:11:01
"Hasami de kirimasu"
00:11:03
"Makas ile keseceğim"
00:11:05
Burada da gördüğünüz gibi kesmek için "makas" bir araç.
00:11:08
Cansız. Gene "de" geldi.
00:11:11
"To" ya da örnek verelim.
00:11:12
"To" için ne dedim? Canlılarla ilgili kullanılacak.
00:11:15
Haha wa sensei to hanashita.
00:11:17
Annem öğretmen ile konuştu.
00:11:19
Burada "sensei" ney? Öğretmen.
00:11:21
Canlı mı? Canlı.
00:11:22
O zaman "ile" için ben ne diyeceğim?
00:11:24
"to" diyeceğim.
00:11:26
Buraya ben "de" getiremem.
00:11:28
Tomodachi to pa-ti ni ikimasu.
00:11:31
Arkadaşım ile partiye gideceğiz.
00:11:34
Bakın burada da "arkadaş" gene canlı bir varlık.
00:11:36
"Arkadaşım ile"
00:11:38
Yani, burada "de" getirirseniz, sanki arkadaşımın sırtına bineceğim,
00:11:42
onu araba olarak kullanacağım,
00:11:44
o da beni sırtında taşıyıp götürecek gibi bir anlam olur.
00:11:47
Bu yüzden canlılar için "to" diyeceksiniz.
00:11:49
"Onunla beraber" anlamında.
00:11:50
Mesela, adam köpeği ile yürüyüşe çıkmış.
00:11:53
"Köpeği ile"
00:11:55
İşte burada da gene "to" demeniz lazım.
00:11:57
Peki, -kafanız karışmasın, iyice anlayın diye-
00:12:00
Bu cümleye bisiklet kelimesini koyalım.
00:12:05
Tamam mı? Bunlar bisikletle gitsinler.
00:12:08
Jitensha de pa-ti ni ikimasu.
00:12:11
Arkadaşım ile bisikletle partiye gideceğiz.
00:12:15
Yani bisikleti kullanarak gideceğiz.
00:12:17
"Bisiklet" cansız bir araç olduğu için "de" getirdim.
00:12:20
"Arkadaş" canlı olduğu için "to" getirdim.
00:12:23
Bu farka dikkat edelim.
00:12:25
Evet. Demek ki neymiş?
00:12:27
Birbirinden bağımsız şeyleri sıralarken,
00:12:29
elma ve armut, karpuz ve bilmem ne falan
00:12:31
"to" diyoruz.
00:12:32
"ile" anlamına canlılar için kullanacağız.
00:12:36
Bunun dışında
00:12:37
Bir bütün ait, yani öznesi aynı olan 2 cümlenin
00:12:40
içindeki isimleri birleştirirken
00:12:42
"Ben doktorum ve Türk'üm" gibi.
00:12:46
"de" getireceksiniz.
00:12:48
Fakat bir şey araç olarak kullanılacaksa gene "de" getiriyorsunuz.
00:12:54
"veya" kelimesine bakalım.
00:12:55
Japoncada nasıl söyleniyor?
00:12:57
Arkadaşlar daha önce "ka" soru ekini görmüştünüz hatırlarsanız.
00:12:59
O "ka" soru ekini iki tane kelimenin arasında kullanırsanız "veya" anlamında gelir.
00:13:07
Mesela,
00:13:08
"Onnanoko ka otokonoko"
00:13:10
"Kız veya oğlan"
00:13:11
Yani "kız çocuk veya oğlan çocuk" anlamına gelir.
00:13:15
"Torakku ka kuruma"
00:13:18
"Kamyon veya araba"
00:13:19
"İsha ka byouin"
00:13:22
"Doktor veya hastane"
00:13:24
"Kodomo ka kouen"
00:13:26
"Çocuk veya park"
00:13:27
"Gakusei ka sensei"
00:13:30
"Öğrenci veya öğretmen"
00:13:33
"veya" anlamına gelen farklı kelimeler de mevcut.
00:13:35
En yaygın kullanılan "ka" olduğu için bunu verdim.
00:13:38
Örnekler yapalım.
00:13:39
Hon ka shinbun wo kaitai desu.
00:13:42
veya "kaitai" kısaca.
00:13:44
Kitap veya gazete satın almak istiyorum.
00:13:46
Burada satın almak kısmına ve wo edatına takılmayın.
00:13:49
wo diye yazılıyor o diye okunuyor.
00:13:51
Buraya takılmayın sadece "kitap veya gazete" yi öğrenin.
00:13:54
Ne yaptık?
00:13:56
İki ismin arasına getirdik.
00:13:57
Anlamı ne oldu?
00:13:58
Veya.
00:13:59
Bir tane daha örnek yapalım.
00:14:00
Kore wa hon ka shinbun desu.
00:14:02
Bu kitap veya gazetedir.
00:14:05
Kitap veya gazete saçma olmuş.
00:14:07
Çünkü gazetenin şekli belli, kitabın şekli belli.
00:14:12
Defter olsa daha iyi olurmuş. Neyse.
00:14:14
Ben böyle yazdım bu cümleyi :)
00:14:15
Soru cümlesi yapalım.
00:14:16
Nasıl yapacağız o zaman?
00:14:17
En sona bir tane "ka" getirelim.
00:14:19
Cümledeki anlam değişimine bakın şimdi.
00:14:21
Kore wa hon ka shinbun desu ka.
00:14:23
Bu, kitap mı gazete mi?
00:14:26
Bu, kitap veya gazete mi?
00:14:29
Şimdi anladınız mı "ka" nın neden "veya" anlamına geldiğini?
00:14:33
Bir tane daha edatımız var ona da geçelim.
00:14:35
Bu edatımız arkadaşlar "nado" kelimesi.
00:14:38
Çok yaygın kullanılıyor nazik bir sözcüktür.
00:14:42
"Gibi şeyler" anlamına gelir.
00:14:43
"Falan filan" diyoruz biz kendi dilimizde.
00:14:47
O kelime "nado" oluyor.
00:14:49
Bir isimden sonra getireceksiniz.
00:14:50
İe nadı. Ev gibi şeyler, ev falan.
00:14:53
Kuruma nado. Araba gibi şeyler.
00:14:55
Ko-hi- nado. Kahve gibi şeyler.
00:14:58
Hon nado. Kitap gibi şeyler.
00:15:00
Shinbun nado. Gazete gibi şeyler.
00:15:02
2 tane örnek yapalım.
00:15:05
Korera wa hon nado desu.
Bunlar kitap gibi şeyler.
00:15:09
Kitap falan filan.
00:15:10
Watashi wa terebi de anime nado mimasen.
00:15:14
Ben televizyonda anime gibi şeyler izlemem.
00:15:18
Buradaki "de" edatına takılmayın.
00:15:20
Bu farklı bir kullanım.
00:15:21
Buradaki "de" edatı bulunma edatıdır.
00:15:23
Televizyonun içinde anlamındadır.
00:15:24
Televizyonda.
00:15:26
Bunu daha sonra göreceğiz.
00:15:28
Evet, kısaca hatırlayalım.
00:15:30
Bir özet yazayım en iyisi buraya.
00:15:32
Watashi to anata.
Ben ve sen.
00:15:35
"to" yerine "ka" getirirseniz,
00:15:37
Watashi ka anata.
Ben veya sen.
00:15:41
Bir isimden sonra "nado" getirirseniz,
00:15:44
"gibi şeyler" olacak.
00:15:46
Hon nado.
Kitap gibi şeyler.
00:15:49
Burada "benim gibi biri" demek isterseniz o farklı bir durum.
00:15:54
Onun için "you ni, you na" falan diyoruz.
00:15:55
Onları daha sonra göreceğiz.
00:15:57
Sık kullanılan yapılarda göstereceğim.
00:15:59
Bu yüzden şimdilik "nado" yu bilmeniz yeterlidir arkadaşlar.
00:16:02
Bunun dışında "to" ve "de" nin "ile" anlamındaki kullanımını gördük.
00:16:05
Cansız varlık için
00:16:07
-araç olarak kullanılan kalem, mikrofon, otobüs gibi şeyler için-
00:16:11
"de" diyecektik.
00:16:12
Canlı varlıklar için "to" diyecektik arkadaşlar.
00:16:15
Dersimiz bitti. Bir sonraki derste görüşmek üzere.
![Classe de Palavras [Prof Noslen]](https://ruhnrawpgxrzdrgaohnf.supabase.co/storage/v1/object/public/images/video/s8a6eXncWY8/thumbnail.jpg)
