Baha at Minahan sa Palawan | Kapuso Mo, Jessica Soho

00:22:26
https://www.youtube.com/watch?v=2v2YNPQMeUc

Summary

TLDRAng video ay naglalarawan ng mga epekto ng pagmimina sa bayan ng Brooks Point, Palawan, kung saan nagkaroon ng malawakang pagbaha dulot ng malakas na pag-ulan at pagkasira ng kalikasan. Ang pagmimina ay nagdudulot ng pagputol ng mga puno at pagkasira ng mga bundok, na nagiging sanhi ng pag-apaw ng tubig at pagdumi ng mga ilog. Ang mga residente, lalo na ang mga mangingisda at magsasaka, ay labis na naapektuhan, at nagrereklamo tungkol sa pagdami ng putik sa kanilang mga huli at mga pananim. Ang mga minahan ay nagbibigay ng trabaho ngunit nagiging sanhi rin ng malubhang epekto sa kalikasan at kabuhayan ng mga tao.

Takeaways

  • 🌧️ Malakas na pag-ulan at pagmimina ang sanhi ng pagbaha sa Brooks Point.
  • 🌳 Pagputol ng mga puno dulot ng pagmimina ay nagdudulot ng pagkasira ng kalikasan.
  • 🐟 Ang mga mangingisda ay nahihirapang makakuha ng isda dahil sa putik.
  • 🚜 Ang pagmimina ay nagbibigay ng trabaho ngunit may masamang epekto sa mga residente.
  • 🌊 Ang mga ilog ay nagiging marumi at puno ng putik mula sa pagmimina.
  • 👩‍🌾 Ang mga magsasaka ay naapektuhan sa kanilang mga pananim dahil sa putik.
  • 🏞️ Ang mga protected areas ay dapat na protektahan mula sa pagmimina.
  • 📉 Maraming residente ang nagrereklamo tungkol sa epekto ng pagmimina sa kanilang kabuhayan.
  • 🛑 Kailangan ng mas mahigpit na regulasyon sa pagmimina sa Palawan.
  • 🤝 Ang lokal na pamahalaan ay may responsibilidad na pahalagahan ang kalikasan.

Timeline

  • 00:00:00 - 00:05:00

    Di Palawan, aya masalah serius ngeunaan dampak penambangan di Brooks Point, anu nyababkeun banjir parah. Salila sababaraha minggu, hujan deras nyababkeun banjir anu ngarusak lingkungan, kalebet ngaleungitkeun pepelakan sareng ngancurkeun habitat lokal. Pikeun masarakat, ieu mangrupikeun masalah anu terus-terusan, sabab penambangan nyababkeun polusi sareng ngirangan sumber daya alam.

  • 00:05:00 - 00:10:00

    Masarakat lokal, kalebet nelayan sareng petani, ngalaman dampak langsung tina penambangan. Hasil tangkapan lauk turun drastis, sareng kualitas lauk ogé ngalaman penurunan. Pikeun petani, lahan pertanian ogé kapangaruhan ku limbah penambangan, anu nyababkeun kerugian finansial. Masarakat ngungkapkeun kekecewaanana ka pamaréntah anu henteu ngadangu keluhan aranjeunna.

  • 00:10:00 - 00:15:00

    Sanaos penambangan dianggap nyayogikeun lapangan kerja sareng kontribusi kana ékonomi lokal, seueur anu nganggap yén éta henteu sustainable. Masarakat ngadukung moratorium penambangan pikeun ngajaga lingkungan sareng sumber daya alam. Pamaréntah lokal sareng organisasi lingkungan ngusahakeun pikeun ngadangu sareng ngadukung aspirasi masarakat, tapi tantangan tetep aya.

  • 00:15:00 - 00:22:26

    Dina ahirna, masalah penambangan di Palawan mangrupikeun isu anu kompleks, kalayan dampak lingkungan anu signifikan sareng tantangan pikeun masarakat lokal. Pamaréntah sareng perusahaan penambangan kedah ngadangu sareng nganggap serius keluhan masarakat pikeun ngahontal solusi anu adil sareng sustainable.

Show more

Mind Map

Video Q&A

  • Ano ang pangunahing dahilan ng pagbaha sa Brooks Point?

    Ang pangunahing dahilan ng pagbaha ay ang pagmimina at ang malakas na pag-ulan na nagdulot ng pag-apaw ng tubig mula sa mga ilog.

  • Paano naapektuhan ang mga residente ng Brooks Point?

    Ang mga residente, lalo na ang mga mangingisda at magsasaka, ay naapektuhan dahil sa pagdami ng putik sa kanilang mga huli at mga pananim.

  • Ano ang epekto ng pagmimina sa kalikasan sa Palawan?

    Ang pagmimina ay nagdudulot ng pagputol ng mga puno, pagkasira ng bundok, at pagdumi ng mga ilog, na nagiging sanhi ng pagbaha.

  • Ilang minahan ang kasalukuyang nag-ooperate sa Palawan?

    May anim na aktibong minahan sa Palawan, kabilang ang isang malaking nickel mine.

  • Ano ang sinasabi ng mga residente tungkol sa mga benepisyo ng pagmimina?

    Bagamat may mga benepisyo ang pagmimina tulad ng trabaho, marami sa mga residente ang nagrereklamo tungkol sa masamang epekto nito sa kanilang kabuhayan at kalikasan.

  • Ano ang mga hakbang na ginagawa ng lokal na pamahalaan?

    Ang lokal na pamahalaan ay umaksyon sa mga hinaing ng mga residente, ngunit may mga hamon sa pagpapatupad ng mga batas.

  • Ano ang mga alternatibong solusyon na maaaring isaalang-alang?

    Maaaring maghanap ng mga alternatibong kabuhayan na hindi nakakasira sa kalikasan, tulad ng agrikultura at turismo.

  • Ano ang mga epekto ng pagmimina sa mga katutubo?

    Ang mga katutubo ay nagiging biktima ng mga operasyon ng minahan, na nagdudulot ng pagkasira ng kanilang mga ancestral lands.

  • Ano ang sinasabi ng mga eksperto tungkol sa pagmimina sa mga protected areas?

    Sinasabi ng mga eksperto na ang pagmimina ay dapat ipagbawal sa mga protected areas dahil sa kanilang espesyal na katangian.

  • Ano ang mga plano ng gobyerno ukol sa pagmimina sa Palawan?

    May mga plano para sa moratorium sa pagmimina sa Palawan, ngunit may mga hamon sa pagpapatupad nito.

View more video summaries

Get instant access to free YouTube video summaries powered by AI!
Subtitles
fil
Auto Scroll:
  • 00:00:03
    malah Palawan no m nakaraang linggo anga
  • 00:00:08
    sa mga itinuturong dahilan ang pagmimina
  • 00:00:11
    sa bayan ng Brooks point ang epekto ng
  • 00:00:15
    pagmimina sa
  • 00:00:18
    kalikasan
  • 00:00:21
    [Palakpakan]
  • 00:00:23
    na wala pang bagyong pumapasok sa
  • 00:00:26
    Pilipinas sa taong ito
  • 00:00:31
    yung tubig ay nagout doon na siya
  • 00:00:34
    napunta Ayan stranded naung mga sasakyan
  • 00:00:37
    pero ang probinsya ng Palawan kota na sa
  • 00:00:40
    baha dahil kasi sa malakas na pag-uulan
  • 00:00:43
    nitong mga nakaraang linggo makailang
  • 00:00:45
    beses lumubog ang ilang bahagi ng
  • 00:00:54
    probinsya ang isa sa pinakaapektado ang
  • 00:00:57
    bayan ng Brooks point sa Southern
  • 00:00:59
    Palawan
  • 00:01:01
    kung saan ang rumagasang tubig baha
  • 00:01:03
    hindi lang kulay putik namula paw na po
  • 00:01:07
    yung tubig at Dito na po sa kabahayan
  • 00:01:10
    kalsada
  • 00:01:15
    pumu ng isang klase ng lupa na kung
  • 00:01:18
    tawagin lat nagm raw sa mga
  • 00:01:24
    minahan m nags suiran kanang bayan a na
  • 00:01:30
    po
  • 00:01:32
    aan na ang pinaghihinalaang ugat ang
  • 00:01:36
    pagputol sa libo libong mga puno at
  • 00:01:39
    pagkasira ng kanilang kabundukan na ang
  • 00:01:41
    mga litrato nag-viral online baga makuha
  • 00:01:45
    pala ito taong 2017 pa ang
  • 00:01:49
    sitwasyon Hindi raw
  • 00:01:57
    nagbago epekto raw ng isang napakalaking
  • 00:02:01
    industriya na bagamat nagbibigay ng
  • 00:02:03
    trabaho sa mga residente rin dito at
  • 00:02:05
    kita sa ekonomiya lokal at nasyonal
  • 00:02:09
    unti-unti namang sumisira sa kanilang
  • 00:02:11
    likasyaman minos na talaga yung isda
  • 00:02:13
    dahil doon sa ano sa putik na
  • 00:02:19
    pula ang large scale mining p patuloy po
  • 00:02:23
    itong pagmimina dito hindi lang po tubig
  • 00:02:25
    yung pupula baka mapupuno pa ito ng
  • 00:02:27
    putik Ang kabundukan abang buhay andiyan
  • 00:02:30
    po yan ang minahan pag nakuha na nila
  • 00:02:32
    yung mga dapat nilang kunin wala na yan
  • 00:02:35
    iiwan nila ang maiiwan po sa amin ay
  • 00:02:37
    kalawang ito ang minanang suliranin ng
  • 00:02:40
    mga tig Palawan dahil sa mga
  • 00:02:42
    [Musika]
  • 00:02:47
    minahan nitong Huwebes Lumipad ako ng
  • 00:02:51
    Palawan para siyasatin ang mainit na
  • 00:02:53
    usapin sa probinsya narito Ho tayo sa
  • 00:02:56
    bayan ng Brooks point sa Southern
  • 00:02:59
    Palawan ang mainit na issue ho ngayon
  • 00:03:01
    rito tungkol sa mga minahan lalo't sa
  • 00:03:04
    mga nakalipas na linggo nitong Enero
  • 00:03:07
    hanggang Pebrero nakaranas ang lugar na
  • 00:03:10
    ito ng matinding pagbaha bagay na hindi
  • 00:03:13
    naman daw nangyayari ng ganito sa mga
  • 00:03:16
    nakalipas na
  • 00:03:19
    taon sa isla ng Palawan matatagpuan ang
  • 00:03:23
    pinakamalaking nickel mine sa bansa ang
  • 00:03:27
    nickel isang metallic substance na
  • 00:03:29
    pangunahing sangkap sa paggawa ng bakal
  • 00:03:32
    baterya barya patina mga electric
  • 00:03:35
    vehicle may anim na aktibong minahan
  • 00:03:38
    ngayon sa probinsya isa sa mga ito
  • 00:03:41
    nag-o-operate sa bayan ng Brooks point
  • 00:03:44
    80% ng operasyon ng minahan dito nasa
  • 00:03:47
    protected area ang mm o ang mount
  • 00:03:51
    mantalingahan protected landscape habang
  • 00:03:54
    ang natitirang 20% naman nasa labas ng
  • 00:03:58
    protected area
  • 00:04:01
    last Frontier ang matagal ng tawag sa
  • 00:04:03
    Palawan sa mahaba pero makitid nitong
  • 00:04:06
    lupain maraming uri ng hayop at halaman
  • 00:04:10
    na dito lang makikita pero sa nakalipas
  • 00:04:12
    na mga Dekada ang dalisay nitong
  • 00:04:15
    kalikasan nahaharap na sa maraming
  • 00:04:21
    banta Ngayon lang ho nangyari yung Pag
  • 00:04:23
    simula po ako sinilang na dito at
  • 00:04:25
    nagkamalay may mga baha naman po pero
  • 00:04:27
    wala pong kasamang kulay ulang umapaw na
  • 00:04:30
    po yung tubig at Dito na po sa kabahayan
  • 00:04:33
    sa kalsada pumunta Bakit po kaya ganon
  • 00:04:36
    Malamang din po kasi dahil po sa dami ng
  • 00:04:38
    punong pinutol sa taas Kaya po pag
  • 00:04:41
    umulan pag binabagsakan po ng tubig ulan
  • 00:04:43
    lahat po ng mga latak po non ay bababa
  • 00:04:46
    so sigurado ho kayo na galing sa minahan
  • 00:04:48
    po itong later galing po talaga sa Oo sa
  • 00:04:50
    bundok po ang laterite isang klase ng
  • 00:04:53
    lupa na Mayaman sa iron at aluminum
  • 00:04:56
    nakukuha ito ng mga minahan kasabay ng
  • 00:04:58
    pagmina nila na ng nickel tinatawag din
  • 00:05:00
    itong Pulang Lupa in local terms
  • 00:05:03
    naturally kung kaunting amount lang
  • 00:05:05
    naman ang nae-expose hindi dapat ito
  • 00:05:08
    nakakasama Pero kung halimbawa may human
  • 00:05:11
    activity maaari itong
  • 00:05:13
    makasama tagal na Hong issue ng minahan
  • 00:05:16
    dito sa inyong lugar Ano hong
  • 00:05:18
    sentimyento niyo rito nalulungkot lang
  • 00:05:20
    po ako sa mga aming mga opisyal sila
  • 00:05:23
    tinitignan nila ung Ilang tao na
  • 00:05:24
    makikinabang pero hindi nila tinitignan
  • 00:05:26
    Ano po yung magiging dulot nito sa
  • 00:05:28
    mamamayan sila naman po talaga yung
  • 00:05:30
    gaganda at aayos ang mga kumpanyang yan
  • 00:05:32
    pero kaming mga maliliit kami naman
  • 00:05:34
    talaga yung laging talo at kaming
  • 00:05:36
    apektado apektado rin sa operasyon ng
  • 00:05:38
    mga minahan sa Brooks point ang hanap
  • 00:05:41
    buhay ng mga residenteng umaasa sa dagat
  • 00:05:43
    katulad ng mangingisdang si George
  • 00:05:46
    Kamusta po ang huli niyo ngayon yan yan
  • 00:05:48
    ang huli namin dati hindi ganyan Ilang
  • 00:05:50
    oras niyo ho nakuha to dalawang Arya ko
  • 00:05:52
    ng lambat ko po ma'am puno dati to puno
  • 00:05:55
    yan Ito papaano ho kayo ngayon walang
  • 00:05:57
    magawa e Ma'am mabebenta niyo ho pa ba
  • 00:05:59
    ito eh ulam na lang eh ulam na lang
  • 00:06:01
    syempre Anong naisip niyong dahilan
  • 00:06:03
    bakit ganito po putik talaga
  • 00:06:18
    Ma'am problemado rin ang mga
  • 00:06:20
    mangingisdang ito hindi rin kasi nila
  • 00:06:22
    maibenta ang mga huli nilang isda totoo
  • 00:06:25
    ba na ano Kuya may mga putik yung mga
  • 00:06:27
    isda Opo patingin nga ho Ayun nga oh
  • 00:06:32
    dati ba hindi ganito Hindi po ganyanan
  • 00:06:34
    itong sapsap na maliit may kasamang
  • 00:06:37
    putik pating yung
  • 00:06:41
    pangahoy
  • 00:06:43
    so kokonti na nga yung kuha nila may
  • 00:06:47
    kasama pang putik yung isda Hindi naman
  • 00:06:50
    daw dati ganito hindi kaya dahil sa
  • 00:06:53
    panahon Hindi naman po
  • 00:06:57
    brother lahat kayo
  • 00:06:59
    [Musika]
  • 00:07:05
    so sa lambat pa lang ng mga mangingisda
  • 00:07:08
    ngayon makikita yung nangyari sa
  • 00:07:11
    karagatan kasi kulay puti daw yan eh
  • 00:07:13
    nalambat Naging brownish red tapos itong
  • 00:07:18
    pabigat ung ginagamit nilang Bato Ayan
  • 00:07:21
    oh makikita
  • 00:07:22
    yung yung putik Anong naisip niyo
  • 00:07:28
    dahilan laterite yung laterite yung
  • 00:07:31
    galing sa minahan sa minahan po ang
  • 00:07:34
    kanilang dati puting dalampasigan namula
  • 00:07:37
    na dahil sa tambak na laterite na
  • 00:07:40
    iniluluwa di umano ng
  • 00:07:42
    minahan si mharen meron daw dating
  • 00:07:46
    lobster farm sa Brooks point unang-una
  • 00:07:48
    doon kami naghahanap po e dahil yyung
  • 00:07:50
    area po na iyon Doon din kami nangunguha
  • 00:07:52
    ng sales yung kadkad na tawag namin
  • 00:07:55
    Kumikita raw siya ng 50,000 kada buwan
  • 00:07:57
    sa negosyong ito noon minalas na nga
  • 00:08:00
    lang daw nung nasa tapat mismo ng
  • 00:08:02
    kanyang lobster farm ang ipinatayong
  • 00:08:05
    pantalan pati ang ginawa niyang lobster
  • 00:08:08
    trap naak ng lupa Masakit para saakin
  • 00:08:11
    dahil nakita ko na lang tinatambakan ang
  • 00:08:13
    sabi pa nila sa amin bawal magkuha ng
  • 00:08:16
    picture bawal magvideo Sabi ko anong
  • 00:08:19
    dahilan dahil amin mula nung ano pa
  • 00:08:21
    namin mga ninuno ang negosyo ni mem na
  • 00:08:24
    lugi tuloy hanggang napagdesisyonan na
  • 00:08:26
    lang niyang magsaka
  • 00:08:29
    Ito po yung dinadaanan pag nagpap
  • 00:08:31
    harvest po ng kami ng palay harvester po
  • 00:08:34
    yung dumadaan pero ngayon sa sitwasyon
  • 00:08:36
    po yan hirap na hirap na po yung daan po
  • 00:08:38
    namin kahit tao lang po ang dumadaan
  • 00:08:40
    diyan nahihirapan na po dahil sa kapal
  • 00:08:43
    nga ang puti tulad po nito Dito pa lang
  • 00:08:44
    po ito Makapal na po talaga to pero pati
  • 00:08:47
    ang kanyang palayan hindi nakaligtas sa
  • 00:08:49
    epekto ng minahan Katabi lang din kasi
  • 00:08:52
    ito halos ng bundok ng putik kung saan
  • 00:08:54
    hinahakot ang mga nami ng nickel Yan po
  • 00:08:57
    yung mga stock file na yan pag Ulan po
  • 00:08:59
    yan tumatagas yung latak niyan umagos po
  • 00:09:02
    yan sa basakan ko ganyan na po yung
  • 00:09:04
    itsura nung nakaraang pagbaha na hindi
  • 00:09:06
    naman po dating ganyan ay ang
  • 00:09:07
    dinadahilan daw po nila wala na daw po
  • 00:09:09
    kaming magagawa kasi utos na daw po ang
  • 00:09:12
    nasa taas kasi approve na daw yung
  • 00:09:14
    kanilang mga papel sa mgb sa DNR
  • 00:09:17
    talagang luging-lugi yung gastos ko po
  • 00:09:19
    diyan kulang-kulang po yan 50 mil So
  • 00:09:21
    kung yung bayad ng palay ko wala pang
  • 00:09:23
    kalahati kung ito po ay magpapatuloy
  • 00:09:25
    talagang maghihirap po yung tribo namin
  • 00:09:28
    Ang mga tanim na palay naman ang
  • 00:09:30
    magsasakang si Ronald hindi na
  • 00:09:31
    mapakinabangan sayang ano ho kasi may
  • 00:09:34
    bunga na Opo may bunga na yung palay
  • 00:09:37
    Kailan niyo ho sana aanihin po ito
  • 00:09:39
    Actually aanihin na sana ang problema
  • 00:09:42
    lang hindi na kakayanin ng harbest ito
  • 00:09:44
    na po dikit na siya na lang po na kung
  • 00:09:46
    anong mangyari diyan siguro wala na
  • 00:09:48
    talaga luging-lugi na kami ilang square
  • 00:09:50
    meters po itong inyong palayan na
  • 00:09:52
    naapektuhan ektarya ho baar Magkano ho
  • 00:09:55
    sana ang kikitain niyo diyan nasa 40,000
  • 00:10:00
    Bukod sa pangingisda pagsasaka ang
  • 00:10:02
    pangunahing ikinabubuhay ng mga taga
  • 00:10:05
    Brooks point sabi ng mga minahan
  • 00:10:07
    nakapagbibigay sila ng mga trabaho sa
  • 00:10:09
    mga tagarito at nakakatulong din sa
  • 00:10:12
    lokal at nasyonal na ekonomiya Pero sabi
  • 00:10:15
    ng mga
  • 00:10:28
    magsasakatuparan ipagsama yung mining at
  • 00:10:30
    saka agricultura isa lang ang mining
  • 00:10:33
    operation sa Brooks point sa ngayon ang
  • 00:10:36
    ipilan nickel corporation o INC
  • 00:10:39
    madadagdagan ito ng isa pa ang calmia
  • 00:10:43
    nickel incorporated na pagmamay-ari ng
  • 00:10:45
    macroasia
  • 00:10:48
    corporation taong 1993 pinahintulutan ng
  • 00:10:52
    gobyerno ang INC na magsagawa ng mining
  • 00:10:55
    operation sa Brooks point sa loob ng 25
  • 00:10:58
    taon
  • 00:11:00
    taong 2006 sinim ng INC ang exploration
  • 00:11:05
    Mount mantalingahan na siang pinakataas
  • 00:11:07
    na bundok sa
  • 00:11:10
    isla taong 2009 idineklara ang lugar
  • 00:11:14
    bilang isang protected area dahil dito
  • 00:11:17
    Bawal dapat
  • 00:11:21
    magmina ang INC nak ng
  • 00:11:25
    clear angang
  • 00:11:30
    Wherever there's mining the people are
  • 00:11:32
    poor taong 2016 sa pangunguna ni dating
  • 00:11:35
    DNR secretary Gina Lopez ang EC ng INC
  • 00:11:39
    kinansela matapos mapabalitang nagputol
  • 00:11:42
    sila ng mahigit PB mga
  • 00:11:46
    puno pero muli silang pinahintulutan na
  • 00:11:49
    mag-operate sa pag-upo ng bagong
  • 00:11:51
    talagang DNR secretary taong
  • 00:11:55
    2020 kung ipagpatuloy raw ang pagm
  • 00:11:59
    Brooks point ang
  • 00:12:01
    28,000 na bilang ng mga naputol na puno
  • 00:12:04
    madadagdagan pa raw malaki ang epekto
  • 00:12:06
    nito tiak sa kalikasan lalo't marami sa
  • 00:12:09
    mga punong ito endemic o native sa
  • 00:12:12
    Palawan katulad ng puno ng almasiga na
  • 00:12:15
    mahalaga sa pang araw-araw ng mga
  • 00:12:17
    katutubo katulad ni Nelson Nelson Ano
  • 00:12:20
    itong mga kinuha niyo mula sa bundok ito
  • 00:12:23
    yung dagta ng almasiga ang tawag Sain
  • 00:12:25
    bagtik Hindi ito binebenta kung hindi
  • 00:12:28
    pang ilaw lang panuto pwedeng panluto ag
  • 00:12:30
    wala kang panggatong Demon yung ng ahok
  • 00:12:32
    Paano to Ito ilaw niyo dito pag walang
  • 00:12:34
    ilaw Ang galing ano ang galing talaga ng
  • 00:12:37
    mother nature no meron mo may pwedeng
  • 00:12:41
    mapagkunan ng ilaw na ganito dagta ng
  • 00:12:44
    puno ito rin ang pinagkukunan nila ng
  • 00:12:47
    hanap buhay ang dagta o bagtik kasi nito
  • 00:12:50
    ginagamit sa paggawa ng pintura barnis
  • 00:12:53
    wax at printing ink Magkano ho benta
  • 00:12:56
    niyo isang sako sa ngayon po sa ganitong
  • 00:13:00
    kulay kasi hindi po siya na- classify mm
  • 00:13:03
    ay 25 po ang kilo Php25 o okay na rin
  • 00:13:07
    okay na rin po kasi nung panahon Magkano
  • 00:13:09
    lang ito sa mga ninuno namin s sentabos
  • 00:13:12
    pero ang nakakaalarma rito ang mga puno
  • 00:13:14
    ng almasiga nanganganib na rin ngayong
  • 00:13:17
    maubos 28,000 na mga puno na pinutol
  • 00:13:21
    nung 2017 may mga almasiga ho doon
  • 00:13:24
    totally po sa ngayon wala wala silang
  • 00:13:26
    naputol na almasiga kaya lang yung
  • 00:13:27
    kanilang pinutulan ay tubig Kanlungan po
  • 00:13:30
    namin yan baga sagradong lugar yan Bukal
  • 00:13:33
    po yung bundok na yan sanga-sanga yung
  • 00:13:35
    Mga Ilog na sumusuporta sa mga
  • 00:13:40
    basakan ang lgu o local government unit
  • 00:13:44
    ng Brooks point umaksyon naman daw sa
  • 00:13:46
    hinaing ng mga residente pero ang
  • 00:13:48
    kanilang alkalde na namuno rito na sibak
  • 00:13:51
    daw sa pwesto hanggang tuluyan ang
  • 00:13:53
    nakabalik ulit ang operasyon ng mga
  • 00:13:55
    minahan pagdating doon sa mga
  • 00:13:56
    requirements ang talagang nag titiyak na
  • 00:13:59
    ito ay magawa ay yung minds and
  • 00:14:01
    geosciences Bureau dumadaan din sila
  • 00:14:03
    dito sa palon council for sustainable
  • 00:14:06
    development nagkagirian ng mga
  • 00:14:09
    katutubong nagpoprotesta at security
  • 00:14:11
    staff ng ipila nickel corporation sa
  • 00:14:14
    Brooks point Palawan nung nagreklamo po
  • 00:14:16
    yung katutubong pamayanan ay nagpalabas
  • 00:14:19
    po ng ceas and deist order yung ating
  • 00:14:21
    Regional Director para pansamantalang
  • 00:14:24
    matigil ang kanilang operasyon kung
  • 00:14:26
    anoang benefits na aming matatanggap
  • 00:14:28
    dito mula sa aming Leng Nino ay lahat po
  • 00:14:30
    kami makikinabang hangga't gusto nila
  • 00:14:32
    ang korte suprema nag-issue rin ng rit
  • 00:14:35
    of kalikasan sa DENR sa mines and
  • 00:14:38
    geosciences Bureau o mgb at sa ipilan
  • 00:14:42
    nickel corporation pero ang kaso
  • 00:14:44
    ibinasura nito lang nakaraang taon he
  • 00:14:47
    also h nitong April 2024 naman nagkaroon
  • 00:14:51
    ng pagpupulong ang Sangguniang
  • 00:14:53
    Panlalawigan ng Palawan para magkaroon
  • 00:14:56
    na lamang ng 25 year mining morat sa
  • 00:14:59
    Palawan layunin ng moratorium talagang
  • 00:15:01
    stoppage of operation Wala na talagang
  • 00:15:04
    mangyayaring pagmimina sa parte ng lokal
  • 00:15:06
    na pamahalaan sa loob ng 25 or 50 years
  • 00:15:09
    pero hindi nakabuo ng quorum ang
  • 00:15:11
    Sangguniang Panlalawigan sa kanilang mga
  • 00:15:14
    pagpupulong kaya tinulungan na sila ng
  • 00:15:17
    arsobispo para magkaroon ng signature
  • 00:15:20
    campaign laban sa mga minahan ngayong
  • 00:15:22
    buwan nagkaroon na ng tatlong mga
  • 00:15:24
    pagdinig at inaasahang lalabas na ang
  • 00:15:27
    desisyon sa susunod na lgo nakakalungkot
  • 00:15:30
    na marami tayong batas ukol dito pero
  • 00:15:33
    hindi siya napapatupad ng maayos ang
  • 00:15:36
    kalikasan ay nagpaparinig na sa atin
  • 00:15:38
    hindi mo na kailangan ng bagyo para kami
  • 00:15:40
    bain may anim na aktibong minahan ngayon
  • 00:15:43
    na nag-o-operate sa Palawan at laing isa
  • 00:15:46
    ang may mpsa o pinayagan ng mag-operate
  • 00:15:50
    habang may 78 mining companies pa ang
  • 00:15:53
    nag-a-apply ngayon para makapag nina sa
  • 00:15:56
    isla at ang ilan sa mga applikante hindi
  • 00:15:59
    lang sa Southern Palawan gustong
  • 00:16:01
    mag-operate kundi pati na sa northern
  • 00:16:05
    Palawan kung nasaan ang mga sikat na
  • 00:16:07
    tourist spots katulad ng elnido at Coron
  • 00:16:10
    Dumadami because Iyung price of nickel
  • 00:16:13
    has Actually increased ang tanong natin
  • 00:16:15
    sa mgb nabasa ba natin Iyung section 19
  • 00:16:17
    ng mining act na prohibited ang
  • 00:16:19
    pagmimina sa protected areas I think
  • 00:16:21
    that should be the subject of a dialogue
  • 00:16:23
    balikan nila yung batas at kung hindi
  • 00:16:25
    man tayo sigurado doon Hindi ba mas
  • 00:16:27
    makatarungan lamang at mas praktikal na
  • 00:16:31
    hinto muna at lasahin natin suriin natin
  • 00:16:35
    yung mga areas na pinuputol bagamat may
  • 00:16:38
    benepisyo sa pagmimina higit na
  • 00:16:41
    nangangamba ang mga residente at ang mga
  • 00:16:44
    katutubo sa masamang epekto nito habang
  • 00:16:47
    nagsu-shoot kami dito sa isang bukid
  • 00:16:50
    dito sa Barangay mambalot pa rin eh
  • 00:16:54
    biglang may mga residente na lumapit sa
  • 00:16:56
    amin para ipahayag yung kanilang ah
  • 00:16:59
    pagprotesta sa operasyon ng mga minahan
  • 00:17:01
    dito Ayan meron silang mga placard may
  • 00:17:05
    gusto po kayong sabihin Nay pakinggan po
  • 00:17:07
    sana kami ng gobyerno kasi ito lang po
  • 00:17:09
    ang aming kayamanan yung kabundukan
  • 00:17:12
    hindi man kami mayaman pero yun yung
  • 00:17:13
    ipamana namin sa aming mga anak at
  • 00:17:16
    kaapu-apuhan ang sabi nila po
  • 00:17:18
    nakakatulong yung minahan dahil merong
  • 00:17:20
    esol ang tanong Hanggang kailan kasi ang
  • 00:17:23
    kabundukan abang buhay andyan po yan ang
  • 00:17:25
    minahan pag nakuha na nila yung mga
  • 00:17:28
    dapat nila lang kin wala na yan iiwan
  • 00:17:30
    nila ang maiiwan po sa amin ay kalawang
  • 00:17:32
    yun po Kaya po kami lumalaban Marami
  • 00:17:34
    pong pumabor sa mga katutubo napayagan
  • 00:17:37
    ang ipilan Nicole cooperation na
  • 00:17:39
    magkaroon ng operasyon sa aming
  • 00:17:41
    ancestral domin So yung benefits po
  • 00:17:43
    Katulad po ng naming mga katutubo na
  • 00:17:45
    makapag-aral po yung aming mga anak at
  • 00:17:47
    makatulong po sa kanilang magulang
  • 00:17:49
    makatulong din sa kanilang mga kapatid
  • 00:17:51
    masasabi po nating sustainable yun sabi
  • 00:17:53
    naman po ng mga kinaukulan na nakaapekto
  • 00:17:55
    na po yung pagbi sa kabila po ng
  • 00:17:57
    benepisyo na pina namin ay tanggap naman
  • 00:17:59
    po namin hindi namin kampihan yung
  • 00:18:01
    epilan Cal corporation hiningan namin ng
  • 00:18:04
    pahayag ang minahang nag-o-operate sa
  • 00:18:06
    Brooks point tumanggi silang
  • 00:18:07
    magpa-interview sa halip nagbigay sila
  • 00:18:10
    ng pahayag ang INC ay sumusunod ng
  • 00:18:13
    mahigpit sa mga batas at regulasyon ng
  • 00:18:15
    Pilipinas kabilang ang Philippine mining
  • 00:18:17
    act at mga regulasyon ng DNR mgb at iba
  • 00:18:20
    pang ahensya ang ipila nickel
  • 00:18:22
    corporation ay may mahalagang
  • 00:18:24
    kontribusyon sa pag-unlad ng Brooks
  • 00:18:26
    point Palawan sa pamamagitan ng paglikha
  • 00:18:28
    ng trabaho Kinikilala rin ng INC ang
  • 00:18:30
    karapatan ng mga katutubo sa kanilang
  • 00:18:32
    lupaing ninuno mahalagang maunawaan na
  • 00:18:35
    ang uri ng lupa sa lugar na natural na
  • 00:18:37
    Mayaman sa lat kasama na ang mga epekto
  • 00:18:39
    ng climate change tulad ng madalas na
  • 00:18:41
    pag-ulan pagbaha at pagguho ng lupa ay
  • 00:18:44
    maaaring magdulot ng mga pagbabago sa
  • 00:18:46
    kapaligiran nananatili ang aming
  • 00:18:48
    posisyon na sa kabila ng mga protesta na
  • 00:18:51
    patunayang naayon sa batas ang aming
  • 00:18:53
    operasyon na may visa at balidong mga
  • 00:18:55
    dokumento Patuloy ang operasyon ng
  • 00:18:57
    ipilan nickel corporate
  • 00:18:59
    dahil ang minahan ay nasa labas ng
  • 00:19:01
    tinatawag na protected landscape bahagi
  • 00:19:03
    ng responsibilidad ng INC ang
  • 00:19:05
    progressive rehabilitation kung saan
  • 00:19:07
    unti-unting nire or naayos ang minin ng
  • 00:19:10
    lugar habang nagpapatuloy pa ang
  • 00:19:12
    operasyon nakakadismaya at nakakalungkot
  • 00:19:15
    na Pinayagan ang pagmimina including
  • 00:19:18
    cutting of trees in an area which is
  • 00:19:21
    supposed to be protected under the
  • 00:19:23
    strategic environmental plan for Palawan
  • 00:19:25
    sinubukan din naming kunin ang pahayag
  • 00:19:28
    ng depart of environment and natural
  • 00:19:30
    resources o DNR tungkol sa iss ito pero
  • 00:19:33
    wala pa silang tugon habang ginagawa ang
  • 00:19:36
    ulat na ito ang mining ay isang economic
  • 00:19:39
    activity first and foremost so
  • 00:19:41
    definitely natutulungan nito yyung local
  • 00:19:43
    community natin in terms of taxes and
  • 00:19:46
    financial benefits ganon na rin sa
  • 00:19:47
    National nagbibigay ito ng trabaho
  • 00:19:49
    nagbibigay ito ng suporta sa local
  • 00:19:52
    communities mining in itself is Actually
  • 00:19:55
    a disruptive activity so Yung activity
  • 00:19:57
    na to mag gambala mo talaga kasi
  • 00:19:59
    magbubungkal ka ng lupa ibig sabihin we
  • 00:20:01
    have to do it properly and kaya
  • 00:20:03
    tinatawag siyang responsible mining pag
  • 00:20:06
    nagmina ka pag kinalbo mo yung forest at
  • 00:20:09
    umulan lahat ng tubig nababagsak doun sa
  • 00:20:13
    kinalbo mo eh dadaloy lang ang tubig ang
  • 00:20:15
    challenge ko sa kanila What is
  • 00:20:17
    responsible mining nagpatay ka ng ang
  • 00:20:20
    dami-daming forest tapos magtatanim ka
  • 00:20:23
    ng is libong puno sa kada isang malaking
  • 00:20:26
    puno na nasira mo ung tinanim mo ba ang
  • 00:20:28
    maliliit na puno na yon eh hahawakan
  • 00:20:30
    niya na yung tubig hindi niya hawakan pa
  • 00:20:33
    rin It took hundreds of years thousands
  • 00:20:35
    of years for the forest to develop so
  • 00:20:38
    that it has the ability the ecological
  • 00:20:41
    function that it can retain water Iyung
  • 00:20:44
    forest ecosystem yan yung tagasala ng
  • 00:20:47
    hangin natin ang mga gubat din natin yan
  • 00:20:50
    ang ating airbags sa panahon ng bagyo
  • 00:20:53
    long game ang restoration hindi pwedeng
  • 00:20:56
    1 million seedlings planted in one day
  • 00:20:59
    globally hindi nagwo-work if Nature is
  • 00:21:01
    not Okay we will never be okay
  • 00:21:03
    ginagalang natin na may trabaho may
  • 00:21:05
    scholarships at yyung sinasabi nila na o
  • 00:21:08
    kung ayaw niyo ng mina di huwag kayo
  • 00:21:10
    mag-cellphone Hindi naman kami against
  • 00:21:12
    mining pere but mining should be
  • 00:21:15
    prohibited in areas like palaman kasi
  • 00:21:17
    may espesyal iyan na katangian last
  • 00:21:20
    ecological Frontier Iyan ang pamalaan
  • 00:21:22
    naman ay pwede namang maghanap ng mga
  • 00:21:25
    alternatives because Brooks point has
  • 00:21:27
    been able to survive as a first class
  • 00:21:29
    Municipality that because of
  • 00:21:31
    mining wala pong pagbabago kaming nakita
  • 00:21:34
    mas malaki pang pag-angat ng aming bayan
  • 00:21:37
    na umaasa sa agriculture at Turismo pag
  • 00:21:40
    nasira po ang ating kabundukan Baka ito
  • 00:21:42
    ang huli na story na ang Palawan ay
  • 00:21:44
    mawawala sa mapa ng pilipinas umapaw na
  • 00:21:47
    po yung tubig at Dito na po sa kabahayan
  • 00:21:49
    sa kalsada pumunta sana ang ulat na ito
  • 00:21:53
    sana mahukay pa ng mas malaliman sapsap
  • 00:21:57
    na mali may kasamang putik Ang
  • 00:22:00
    pagtalakay sa issue ng mga minahan sa
  • 00:22:03
    Palawan para hindi ito tuluyang mabaon
  • 00:22:06
    na lang sa
  • 00:22:11
    putik Thank you for watching mga kapuso
  • 00:22:14
    kung Nagustuhan niyo po ang videong ito
  • 00:22:17
    subscribe na sa GMA public Affairs
  • 00:22:20
    YouTube channel and don't forget to hit
  • 00:22:22
    the bell button for our latest updates
Tags
  • Palawan
  • mining
  • Brooks Point
  • flooding
  • environment
  • residents
  • livelihood
  • nature
  • local government
  • indigenous people